ورق هاردوکس که اولین بار در سال ۱۹۷۵ توسط یوهان آگوست بریل در سوئد تولید شدند به دلیل مزایای فوق العاده ای که دارند خیلی زود جایگاه ویژه ای در بازار پیدا کردند.
ورق ضد سایش برای تولید محصولات فولادی مقاوم در برابر خوردگی مورد استفاده قرار می گیرد.
درست است که فولاد مقاومت زیادی در برابر خوردگی دارد اما این مقاومت دسته بندی می شود و در برخی موارد به مقاومت بیشتری نیاز پیدا خواهیم کرد.
ورق های ضد سایش همان موادی هستند که برای افزایش مقاومت فولاد به کار می روند. در صورت استفاده از ورق هاردوکس سختی و عمر مفید فولاد افزایش پیدا می کند.
انواع مختلف ورق های هاردوکس در صنایع کاربردهای گسترده ای دارند.
هاردوکس ۴۰۰ یکی از انواع فولاد ضد سایش با سختی اسمی ۴۰۰ HBW است.
معمولا از این نوع ورق ها در ساخت تجهیزاتی که به صورت معمول مورد استفاده قرار می گیرند و سازه هایی که در معرض سایش هستند استفاده می شود.
در ابعاد ۳ تا ۱۳۰ میلی متر موجود است و با عرض ۳۳۵۰ و طول ۱۴۶۳۰ در بازار یافت می شود.
برخی از کاربردهای این نوع ورق سخت شامل ساخت ماشین آلات خاکبرداری, تجهیزات معدن, بدنه کامیون های مخصوص حمل زباله و… هستند.
قابلیت جوش پذیری و شکل پذیری این نوع ورق ها هم فوق العاده است.
این نوع از ورق سخت دارای سختی اسمی HBW 450 هستند.
این نوع ورق سخت با ابعاد ۳ تا ۸۰ میلی متر در بازار یافت می شوند و سختی بیشتری نسبت به هاردوکس ۴۰۰ دارند. از این ورق ها معمولا برای ساخت ماشین آلات حفاری و ساخت خودروهای سنگینی مانند کامیون ها استفاده می شود.
این ورق ضد سایش که سختی بیشتری نسبت به دو ورق ذکر شده دارد اغلب به دلیل قابلیت جوشکاری خوب و مقاومت بالا در صنایعی مانند:
فرآوری گاز, صنایع پتروشیمی, تولید برق, فرآوری مواد غذایی, صنایع شیمیایی, صنایع نفت و گاز و… مورد استفاده قرار می گیرد.
ورق هاردوکس ۴۰۰ یکی از انواع فولاد ضد سایش با سختی اسمی ۴۰۰ HBW است. معمولا از این نوع ورق ها در ساخت تجهیزاتی که به صورت معمول مورد استفاده قرار می گیرند و سازه هایی که در معرض سایش هستند استفاده می شود. ورق هاردوکس ۴۰۰ در ابعاد ۳ تا ۱۳۰ میلی متر موجود است و با عرض ۳۳۵۰ و طول ۱۴۶۳۰ در بازار یافت می شود. برخی از کاربردهای این نوع ورق سخت شامل ساخت ماشین آلات خاکبرداری, تجهیزات معدن, بدنه کامیون های مخصوص حمل زباله و… هستند. قابلیت جوش پذیری و شکل پذیری این نوع ورق ها هم فوق العاده است.
این نوع از ورق سخت دارای سختی اسمی HBW 450 هستند. این نوع ورق سخت با ابعاد ۳ تا ۸۰ میلی متر در بازار یافت می شوند و سختی بیشتری نسبت به هاردوکس ۴۰۰ دارند. از این ورق ها معمولا برای ساخت ماشین آلات حفاری و ساخت خودروهای سنگینی مانند کامیون ها استفاده می شود.
این نوع ورق ضد سایش که سختی بیشتری نسبت به دو ورق ذکر شده دارد اغلب به دلیل قابلیت جوشکاری خوب و مقاومت بالا در صنایعی مانند فرآوری گاز, صنایع پتروشیمی, تولید برق, فرآوری مواد غذایی, صنایع شیمیایی, صنایع نفت و گاز و… مورد استفاده قرار می گیرد.
این ورق با سختی اسمی HBW 550 و ضخامت ۵۲۵ تا ۵۷۵ میلی متری در بازار یافت می شود. استفاده از این ورقها معمولا در دماهای زیر ۲۵۰ درجه صورت می گیرد. و برای ساخت تجهیزاتی مانند دستگاه های حفاری مناسب هستند.
اگر می خواهید بدانید سخت ترین نوع ورق سخت چیست و انواع ورق سخت چه تفاوتی با ورق هاردوکس ۶۰۰ دارند باید بگوییم که این ورق ها با ابعاد ۸ تا ۵۰ میلی متر در دسترس هستند و برای کاربردهایی که نیاز به سختی بسیار بالا دارند مورد استفاده قرار می گیرند.
این نوع ورق ضد سایش نسبت به ورق هایی که تا کنون معرفی شدند, سختی کمتری دارند و با ضخامت ۴۰ تا ۱۲۰ میلی متر در دسترس هستند. سختی این ورق ها بین ۳۱۰ تا ۳۷۰ برینل است.
این ورق هم به دلیل مقاومت بالا و قابلیت جوش پذیری خارق العاده ای که دارد در ساخت تجهیزاتی که به عملیات جوشکاری نیاز دارند به کار می رود. از آنجایی که این نوع ورق ضد سایش تحت فشار قرار می گیرند, قابلیت کششی آن ها به اندازه ۷۰ برابر میزان اولیه افزایش پیدا می کند.
این نوع فولادهای ضد سایش اغلب برای ساخت وسایلی مانند نوارد نقاله, آبکاری فولاد, کامیون های حمل زباله و… استفاده می شوند. این نوع ورق سخت که کارایی فوق العاده ای دارند می توانند در مواردی مورد استفاده قرار بگیرند که فولادهای معمولی نمی توانند سالم بمانند. این فولاد با حداکثر سختی ۵۰۰ برینل موجود هستند.
یکی از اساسی ترین مشکلاتی که صنعت با مواجه بوده و به دنبال رفع آن بوده، داشتن اطلاعات کاربردی دقیقی درباره ی پدیده سایش است.در واقع به پدیده ی لغزش یک ماده یا یک سطح روی سطحی دیگر که در واقع یک کار مکانیکی محسوب می شود و باعث کنده شدن ذرات موجود در سطح گشته و سایش سطحی را به وجود می آورد، سایش می گویند.ورق هاردوكس که نوع مقاومی از ورق های ضد سایش هستند، با مقاومت بالایی که در مقابل سایش دارند این مشکل را برطرف کرده اند.
ورق هاردوکس (به انگلیسی Hardox steel) نوعی ورق فولادی کم آلیاژ و برجسته ترین ورق آلیاژی ضد سایش در جهان است. این ورق فولادی به دلیل ترکیب مناسب عناصر آلیاژی آن ( وجود مقادیر اندک عناصری مانند فسفر و گوگرد) در مقایسه با دیگر فولادهای موجود در بازار از قیمت نسبتا ارزانتری برخوردار است. ورق هاردوکس باعث کاهش وزن و افزایش عمر مفید سازه فولادی در مقایسه با فولاد معمولی می شود. همچنین پس از اتمام عمر مفید محصول، میتوان آن را به صورت مواد جدید بازیافت کرد. به دلیل وجود خواص متعدد در این ورق، مانند سختی، مقاومت و پایداری، می توان از صفحات نازک‌تری از فولاد هاردوکس نیز استفاده کرد. استفاده از این ورق آلیاژی در سازه‌ها سبب کاهش وزن آنها به شکل قابل توجهی میشود. ورق هاردوکس حتی تحت بارهای مکانیکی بزرگ، همچنان خاصیت ضد سایشی خود را دارد. این ورق به ویژه برای شرکت‌هایی مناسب است که سنگ‌ها و ماسه سنگی را با استفاده از بیل مکانیکی جمع‌آوری می‌کنند.
ورق هاردوکس قابلیت جوشکاری و خمش پذیری بسیار مناسبی دارا است. این ورق بسته به ضخامت صفحه، مقدار کربن و عناصر آلیاژی موجود در آن (نیکل، منگنز، کروم، مولیبدن و بور) انواع مختلفی دارد. این ورق آلیاژی در ۱۰ گرید متفاوت موجود است. این گریدها عبارتند از:
ورق ضدسایش در حالت نورد سرد تولید میشود و دارای عمر طولانی در شرایط سخت هستند. در معدن ها، آسیاب ها و یا هر فرآیندی که دارای سایش شدید است از ورق ضدسایش استفاده می شود. این ورق توسط چند شرکت تولید می شود که معروفترین آن برند هاردوکس است و پس از آن برند دورستات که کارخانه ای در اتریش است .
ورق ضد سایش یا ورق هاردوکس ۴۰۰ حاوی حدود ۴% کربن، ۷% سیلیسیم، ۱٫۶% منگنز، ۱٫۴% کروم، ۶% مولیبدن، ۱٫۵% درصد نیکل و مقادیر ناچیزی از عناصر فسفر، گوگرد و بور می باشد. در ورق هاردوکس ۴۰۰ عناصر C، Cr ،Mo و Ni با توجه به ضخامت تغییر می کنند. ضخامت ورق هاردوکس ۴۰۰ بین ۳ – ۱۳۰ mm ، عرض آن ۳۳۵۰ میلی متر و طول ورق هاردوکس بیش از ۱۴۶۳۰ میلیمتر می باشد. همچنین سختی آن چیزی حدود ۳۷۰ – ۴۳۰ برینل است.
از جمله کاربردهای این ورق لاستیکی ضد سایش میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
ورق هاردوکس ۵۰۰ برای عملیات های حرارتی مکرر توصیه نمیشود. خواص مکانیکی آن بوسیله کوئنچ کردن و در صورت لزوم با حرارت دادن های بعدی افزایش می یابد. همانطور که پیش تر هم اشاره شد این خواص بعد از قرار گرفتن در معرض دمای بیش از ۲۵۰ درجه سانتیگراد نمی تواند حفظ شود.
